Mực còn sống và bơi trong nước biển 

Đến với biển Vũng Áng, một cái tên đặc biệt khơi gợi sự tò mò và hứa hẹn một cuộc phiêu lưu ẩm thực: "Mực nhảy". Đó không chỉ là những món ăn từ mực thông thường, đó là một cảnh tượng sống động, lấp lánh, đã tạo nên biệt danh đầy mê hoặc cho mình.

“Mực nhảy" hay "mực nháy" là một cách gọi ẩn dụ và là minh chứng trực quan cho độ tươi ngon không gì sánh bằng của những món mực ở đây. Khi những con mực được đưa lên bờ, chúng vẫn còn sống động đến mức thường "nhảy" hoặc "giãy giụa" với sức sống đáng kinh ngạc, đôi khi kèm theo âm thanh "tí tách" vui tai. Dù được gọi bằng tên nào, cam kết cốt lõi với thực khách vẫn là một điều duy nhất: Sự tươi ngon tuyệt đối.  

Với độ mặn xấp xỉ 3.5% - được coi là nồng độ muối lý tưởng cho nước biển - môi trường biển Vũng Áng mang đến cho mực một hương vị đậm đà, mặn mà và tươi ngon đặc trưng, khác biệt hoàn toàn so với mực được đánh bắt ở đa số khu vực khác.

Các chuyên gia xác nhận rằng biển Vũng Áng có độ sâu lớn hơn so với các vùng biển lân cận. Môi trường sống sâu hơn này được cho là góp phần làm cho mực trở nên “béo” hơn và có vị ngọt tự nhiên hơn, nâng cao chất lượng và sự hấp dẫn tổng thể của chúng. Rất có thể điều kiện địa chất và hải dương học cụ thể của Vũng Áng tạo ra một hệ sinh thái vi mô độc đáo, ảnh hưởng trực tiếp đến thành phần sinh học và các đặc tính cảm quan (vị, kết cấu, mùi hương) của mực, khiến chúng trở nên vượt trội và khó có thể có ở nơi khác.

Ngư dân địa phương ra khơi vào ban đêm để tỉ mỉ câu từng con mực bằng tay. Phương pháp truyền thống này thường bao gồm việc sử dụng đèn (xông đèn) để thu hút mực, sau đó chúng được câu riêng lẻ bằng những chiếc "rường" chuyên dụng - dụng cụ câu được trang trí bằng vật liệu phản quang để tối đa hóa sức hấp dẫn.  

Bước quan trọng nhất trong việc bảo toàn độ tươi huyền thoại của mực diễn ra ngay sau khi đánh bắt. Mực tươi được nhanh chóng chuyển vào các khoang chứa nước biển trên thuyền. Khi về đến bờ, chúng được cẩn thận di chuyển đến các lồng bè nổi được neo đậu trong nước biển tự nhiên, sạch sẽ gần bờ. Hệ thống thông minh này đảm bảo mực luôn sống, bơi lội năng động và giữ được tình trạng tốt nhất cho đến khoảnh khắc chúng được chọn và chế biến cho khách hàng. Cách tiếp cận "từ lồng bè đến bàn ăn" trực tiếp này là một dấu ấn của trải nghiệm Vũng Áng, làm cho nó khác biệt so với các chợ hải sản thông thường.  

Việc bảo quản liên tục trong nước biển tự nhiên, sạch sẽ của lồng bè là vô cùng quan trọng. Sự chăm sóc tỉ mỉ này cho phép mực giữ được những chuyển động "nhảy" đặc trưng, thân hình trong suốt và các đốm lân tinh nhấp nháy, đảm bảo mức độ tươi ngon không gì sánh bằng. Sự kết hợp độc đáo giữa đánh bắt đêm truyền thống và nuôi nhốt sống ngay lập tức trong lồng bè nổi thể hiện một hình thức quản lý chuỗi lạnh tinh vi, dù là truyền thống.

Mực "nhảy"

Để thực sự cảm nhận Mực nhảy Vũng Áng, người ta phải bắt đầu một hành trình cảm quan. Miếng đầu tiên mang đến một "vị mặn mà khác lạ" gần như không thể diễn tả, gợi lên nguồn gốc từ đại dương. Độ giòn và vị ngọt (umami) không gì sánh bằng này là kết quả trực tiếp của độ tươi cực kỳ cao. Hơn nữa, ngay cả những cách chế biến đơn giản nhất cũng giữ được và làm nổi bật hương vị tự nhiên tinh tế này.  

Trong nghệ thuật ẩm thực, Mực nhảy Vũng Áng không cần quá nhiều sự cầu kỳ. Sự nhấn mạnh xuyên suốt về việc Mực nhảy Vũng Áng ngon nhất khi được "chế biến đơn giản" không phải là một sự hạn chế, mà là một triết lý ẩm thực sâu sắc. Khi một nguyên liệu sở hữu chất lượng và độ tươi vượt trội đến vậy, những cách chế biến phức tạp không chỉ không cần thiết mà còn có thể làm lu mờ hoặc làm giảm đi bản chất tự nhiên của nó. Sự nổi bật của các món gỏi (kiểu sashimi) và các phương pháp hấp khác nhau phản ánh trực tiếp niềm tin này, cho phép vị ngọt tự nhiên, độ giòn và hương vị "terroir" độc đáo của mực trở thành tâm điểm của món ăn. Cách tiếp cận ẩm thực này nâng tầm Mực nhảy Vũng Áng vượt xa một món ăn đơn thuần; nó biến nó thành một sự tôn vinh chất lượng nguyên bản, tinh khiết.  

Gỏi Mực (Mực ăn sống/Sashimi):

Thường được giới sành ăn và các nhà phê bình ẩm thực khó tính ca ngợi là "đệ nhất gỏi" . Gỏi mực là cách chế biến tinh túy để trải nghiệm bản chất tươi nguyên, tinh khiết của Mực nhảy. Mực được làm sạch tỉ mỉ, loại bỏ da và nội tạng, chỉ giữ lại phần thịt trong suốt, săn chắc. Sau đó, nó được thái lát mỏng hoặc thành miếng vừa ăn một cách khéo léo. Món gỏi thường được dùng kèm với nước chấm đậm đà - hoặc là vị cay nồng của "xì dầu - mù tạt" hoặc vị ấm nồng của "nước mắm gừng". Gỏi thường được ăn kèm với nhiều loại rau thơm tươi, bánh tráng mỏng và xoài xanh, cà rốt hoặc dưa chuột thái sợi, tạo nên sự tương phản thú vị về kết cấu và hương vị. Trải nghiệm độc đáo "ăn sống mực", nơi thực khách có thể tận mắt chứng kiến độ tươi của mực, là một nét đặc trưng chỉ có ở Vũng Áng. Một công thức chi tiết để chế biến Gỏi Mực cũng có sẵn cho những ai muốn tự mình làm món ăn này.

Gỏi mực ăn kèm với các gia vị

Mực Hấp:

Hấp là một phương pháp rất được ưa chuộng khác, được tôn vinh vì khả năng bảo toàn hoàn hảo vị ngọt tự nhiên, độ giòn và kết cấu mềm mại của mực. Có nhiều phương pháp hấp khác nhau. Mỗi phương pháp đều mang lại những hương vị riêng. Hấp bia là một lựa chọn phổ biến, trong đó mực được hấp với bia, mang lại một hương thơm tinh tế, dễ chịu, bổ sung cho hương vị tự nhiên của nó. Hấp gừng sả lại là một sự kết hợp cổ điển và được yêu thích cho hải sản, nơi vị ấm của gừng và hương thơm nồng của sả làm tăng hương vị của mực mà không làm lấn át nó. Còn một món hấp đặc biệt và hấp dẫn nữa là hấp lá ổi. Đây là một cách chế biến độc đáo của địa phương, nơi hương thơm nhẹ nhàng, mộc mạc của lá ổi mang lại một mùi hương đặc biệt và hấp dẫn cho món mực hấp.  

Mực "nhảy" hấp

Chìa khóa để có món mực hấp hoàn hảo là thời gian chính xác, đảm bảo mực được nấu vừa đủ để mềm và đậm đà hương vị, không bị quá chín, điều này có thể làm lớp da mỏng bên ngoài bị bong tróc. 

Mặc dù gỏi và các món hấp làm nổi bật độ tươi của mực, Mực nhảy Vũng Áng cũng tỏa sáng trong các cách chế biến khác. Bao gồm "nướng muối ớt" cho vị cay nồng, khói , "chiên" cho lớp vỏ giòn , "xào" với các loại rau khác nhau , và thậm chí "kho gừng" cho một món ăn đậm đà, ấm cúng hơn. Những phương pháp nấu ăn đa dạng này thể hiện tính linh hoạt của mực trong khi vẫn giữ được hương vị cốt lõi, tinh tế của nó.  

Mực nhảy Vũng Áng là đặc sản đáng chú ý vì không chỉ là một món ăn. Nó là một biểu tượng sống động của di sản biển phong phú của Hà Tĩnh, một minh chứng cho sự khéo léo và sự chăm sóc tỉ mỉ của người dân nơi đây, và là hiện thân sống động của vẻ đẹp hoang sơ của vùng biển ven bờ. Mỗi món mực ngọt lành đều kể một câu chuyện về đại dương sâu thẳm, về nghề biển truyền thống, và về một cộng đồng tận tâm bảo tồn bản sắc ẩm thực độc đáo của mình.

Hãy thưởng thức hương vị khó quên của nó - độ giòn, vị ngọt, những nốt mặn mà độc đáo - được chế biến với sự đơn giản tôn vinh sự hoàn hảo tự nhiên của nó. Đây không chỉ là một bữa ăn, đó là một hành trình ẩm thực sâu sắc sẽ cuốn hút mọi giác quan, để lại ấn tượng khó phai và tạo nên những kỷ niệm khó quên về lòng hiếu khách nồng hậu và tấm thảm văn hóa phong phú của Hà Tĩnh.

 Hãy đến, bước lên một "nhà bè" tại Vũng Áng, cảm nhận làn gió biển dịu mát, và tự tay chọn những con Mực nhảy lấp lánh của riêng mình.

- Ảnh trong bài: internet -